Taken van de ok verpleegkundige

kenmerken 02

- analgetisch -bwz dalen

ketamine eigenschappen

-5 à 10 min. -sterk analgetisch -neuroleptisch -spontane ah behouden -schijnt wakker maar niet bewust omgeving -oudere zv

gynaecologische houding of lithotomiehouding/steensnedeligging toepassing

-TURP -vaginale ingrepen/perineum -anale ingrepen -hemmoroïden -totale hysterectomie -ingrepen blaas/prostaat

Beensteunen eigenschappen

-aan einde stuitgedeelte -bij gynaecologische houding

bepalende factoren van houdingen op operatietafel

-aard ingreep -aard verdoving -toestand pt

Fowlerhouding toepassing

-abdominoplastie -borstoperatie

planning en uitvoering voor de voorbereiding op de operatie van de pt

-administratief -psychisch en moreel -fysische voorbereiding

kenmerken sevoflurane

-analgetisch -spierontspannen -snelle, korte inwerking -goed stuurbaar -inleiding en onderhoud narcose

ruglig met afhangend been toepassing

-artroscopie knie -operatie kniegewricht

gynaecologische houding of lithotomiehouding/steensnedeligging aandachtspunten

-beide benen gelijktijdig verplaatsen -opletten drukpunten (stuit, knieholte, buitenzijde been, enkels) -na ingreep beide benen gelijktijdig horizontaal plaatsen & knieën goed ondersteunen

doel ruglig op tractietafel

-bekken en OL liggen vrij: *goede bereikbaarheid operatiegebied *mogelijkheid scopie

eigenschappen desoriëntatiefase

-bewustzijn blijft aanwezig -pijngewaarwordingen verminderen -werking zintuigen is ontredderd -alle reflexen nog aanwezig

excitatiefase: opwindingsfase eigenschappen

-bewustzijnsverlies -hersenschors is prikkelbaar, onverwachte reacties -gevaren: *spasmen luchtwegen *braken *hartstilstand -aandacht *geen lawaai, bruuske bewegingen

specifieke delen voor chirurgie

-boog van Kocher -schoudersteunen -steun van Pillet -zijsteunen -beensteunen -voetensteunen -specifieke hoofdsteunen -kussens, zandzakjes, immobilisatiemateriaal

doelen van installatie van patiënt op operatietafel

-comfort voor pt *postop letsels vermijden -comfort voor chirurg *bereikbaarheid -goed verloop van operatie *geen desterilisatie *goede controle over pt

geef de stadia van anesthesie

-desoriënteringsfase: stadium analgesie & amnesie -excitatiefase: opwindingsfase -verdovingsfase: chirurgische fase -verlammingsfase=stadium overdosage = toxisch stadium

waarvoor wordt diathermie gebruikt?

-dichtschroeien kleine bloedvaten -snijden van weesel -vernietigen van weefsel

geef de richtlijnen voor het plaatsen van de pt plaat bij diathermietoestel

-egaal & goed doorbloede plaats -niet op benige delen -geen luchtbellen onder plaat -zo dicht mogelijk bij operatievlak -met kabelaansluiting naar buiten toe -niet in omgeving pacemaker, prothese, zenuwstimulator -nooit op hoofd -verwijder plaat na ingreep: *langzame beweging, parellel met huid *niet te snel: huidirritatie *niet door aan kabel/klem te trekken

kunstmatige beademing soorten materiaal

-endotracheale tube -larynxmasker

geef de 2 vormen van inhalatieanesthesie

-gassen -dampen

problemen antitrendlenburghouding

-gestoorde veneuze circulatie OL -verminderde cerebrale circulatie -> nooit bij shock!

ruglig aandachtspunten voor de benen

-gestrekt naast elkaar -event. kussen onder knieën -teveel druk op hielen vermijden -event. immobiliseren met brede platte band

taak vk tijdens narcose

-hulp bieden dokter/anesthesist bij bepaalde handelingen: *iv inspuiting en perfusietoediening *O2 toediening *intubatie & extubatie -met anesthesist en chirurg pt juiste houding geven -observeren en bewaking van zorgvrager

geef de preventieve maatregelen ter voorkoming van wondinfectie

-hygiënische zorgen -voorbereiding operatiestreek -pt afdekken met steriele lakens -gebruiken van bedekkende laag -steriele kleefdoeken in basispakket

administratief planning en uitvoering

-id van pt -adressen en telefoonnummers van familieleden -toelating voor anesthesie & heelkundige ingreep -medisch & vk dossier -resultaten foto's van preoperatieve oz

toepassingen antitrendlenburghouding

-inductie niet nuchtere pt -NKO- en aangezichtschirurgie

Trendlenburghouding toepassingen

-ingrepen kleine bekken -laparascopie -bewusteloze pt die braakt -shock, BD val -CV katheter plaatsen

geef de 3 soorten toedieningswijzen voor anesthetica

-inhalatieanesthesie -I.V. anesthesie -I.M. anesthesie

waarvoor wordt inhalatieanesthesie gebruikt?

-inleiding narcose -onderhoud in combinatie met andere inhalatieanesthetica

bij welke ingrepen gaan we diathermie gebruiken?

-invasieve ingrepen -endoscopische ingrepen

specifieke delen ruglig met afhangend been

-kniegewricht plooien door wegklappen of wegnemen tafeldelen -knie ondersteunen door beenklem of rolvormig kussen

geef de 2 soorten curare

-kort werkende: 3 à 4 min. -lang werkende: 20 à 40 min.

propofol kenmerken

-kortwerkend inductie- en onderhoudsmiddel -sedativum in lage dosis -anxiolyticum -onderdrukt ah -bd daling vn. 30% -pijnlijk bij inspuiten

barbituraten kenmerken

-kortwerkend inductiemiddel -minder geschikt voor ouderen

geef de soorten diathermie en de functie

-monopolaire: coaguleren & snijden -bipolaire: coaguleren/vernietigen weefsel

installatie pt op operatietafel

-narcose -> na inductie specifieke houding -regionale anesthesie -> aangepaste houding voor toedienen verdoving, daarna geïnstalleerd voor ingreep -lokale anesthesie -> onmiddelijk gewenste houding voor ingreep

zijligging of laterale ligging toepassing

-nieroperaties -THP -thoraxoperaties

uit te voeren controles bij de voorbereiding van de zv

-nuchter -premedicatie & tijdstip toediening -tandprothesen & lenzen verwijderd -geen juwelen, horloge,... -geen make-up -operatiehemd/aangepaste kleding -id van pt -uitslagen gevraagde oz -heelkundig dossier en anesthesiefiche -event. allergieën controle -psychisch aandacht geven

ruglig aandachtspunten voor het hoofd

-ondersteund met zacht kussen -1 lijn met cervicale/thoracale wervels -indien mogelijk: hoofd vrij laten, ogen beschermen

welke streken gaan we nooit ontsmetten met ioodalcool

-oogleden -oogbindvlies -gehoorgang -schildklieroperaties -geslachtsorganen van vrouw of man -pediatrie & geriatrie

aanvullend materiaal bij de basisvoorbereiding

-perfusiestaanders -verstelbare stoeltjes -trapjes -opvangrecipiënten voor gebruikte materialen -werktafels

geef de veiligheidsmaatregelen ter voorkoming van ongevallen bij gebruik van de diathermie

-plaat moet voldoende groot oppervalk contact hebben -mag niet vochtig worden -voorzichtig met ontvlambare producten -goede aansluiting en contact van plaat -toestel kennen & voorzichtig behandelen -elk contact van pt met metalen delen van operatietafel -na herpositionering -> controle pt plaat -ECG elektroden niet in 1 lijn tussen actieve en passieve elektrode -> brandwonden

buiklig/ventrale houding toepassing

-rugoperatie -knieholte operatie -achillespeesoperatie

aandachtspunten Trendlenburghouding

-schouder beschermen tegen drukletsels met gelkussens

isofluraan kenmerken

-sedatieve werking -snelle, korte inwerking -niet voor kids

midazolam eigenschappen

-sederend -angstwerend -veiliger dan barbituraten

etiomidate eigenschappen

-snel en diep BWZ verlies -kortdurende narcose -oudere zorgvragers -post op, misselijkheid en braken

geef de specifieke aandachtspunten bij voorbereiding operatieveld

-sommige operaties: enkele dagen vooraf overgaan tot ontsmetten door antiseptische baden, vochtige antiseptische verbanden,... -hand- en voetoperaties: nagels kort knippen -mondoperaties: goede mondhygiëne -operatief lidmaat: heel segment in hele omtrek voorbereid -opletten voor vergissingen -vaginale ingrepen, helft dijen, pubis, schaamstreek, aarsstreek en met afzonderlijke tampon schede ontsmet -hersenoperaties -> verwijderen hoofdhaar -kleine ingrepen op hoofd & aangezicht zo weinig mogelijk wegscheren -oogoperaties soms wimpers weggeknipt

geef de toepassing voor ruglig

-starthouding -inductie bij narcose -operatie aan abdomen -heupprothese bij voorste benadering -sectio caesario,...

boog van Kocher eigenschappen

-steriliteit operatieveld behouden -observatie gelaat pt blijft mogelijk

Fowlerhouding beschrijf

-tafel gebroken thv bekken -hoofd in hyperextensie

intramusculaire weinig toegepast door:

-te grote dosis -traag ontwaken zv

Geef de algemene controle van het ok

-temp -verluchting -algemene verlichting -operatielamp -werking operatietafel

geef de factoren die een rol spelen bij de voorbereiding van de operatie van de pt

-toestand pt -aard ingreep -beschikbare tijd pre-op -gewoonte instelling/chirurg -verdoving

steun van Pillet eigenschappen

-tussen romp- en stuitgedeelte -kan opwaarts bewogen worden -bereikbaarheid organen verbeteren

factoren bij pt die oorzaak zijn van wondinfecties

-vanuit huid pt: *eigen huidflora *verworven huidflora -weerstand van weefsel *botweefsel: lage weerstand *hoofdhuid: veel weerstand -algemene weerstand pt *verminderd door verzwakking *kunstmatige vermindering van weerstand

doel Trendlenburghouding

-verlaagde druk in kleine bekken -minder stuwing in operatiegebied -BD verhogen -longtoppen peroperatief niet raken

geef de standen van de operatietafel

-verschillende hoogten -Trendelenburg/antidelenburg -breken tussen romp- en stuitgedeelte -kantelen li & re

endotracheale tube eigenschappen

-voorgevormd, licht gebogen sonde -schuin afgesneden -aangepaste diameter -nasaal/oraal -met/zonder veiligheidsballon -meestal disposabel -speciale tubes: herbruikbaar

endotracheale tube met cuff en larynxmasker staat in voor:

-vrije ademweg naar trachea -bescherming luchtwegen tegen aspiratie maagzuur -gesloten systeem tussen longen zv en beademings/anesthesietoestel

doel gebruik van bedekkende laag

-vrijkomen van residuele flora vermijden -gebruik van operatiefolie of spray -vermijden migratie MO van huid naar wondranden

geef mogelijke verwikkelingen en de preventieve maatregelen:

-zenuwstelsel -spierstelsel -circulatie -ah-stelsel -ogen -huid

specifieke delen gynaecologische houding of lithotomiehouding/steensnedeligging

2 beenstukken: -op einde stuitgedeelte -in buitenwaartsgerichte hoek -op dezelfde hoogte

spierstelsel verwikkelingen & preventie

V: -gewrichtsletsels door foute bewegingen -pijn P: -zoveel mogelijk fysiologische houding behouden -voorzichtig bewegen -schroeven & hulpstukken goed vast zetten -positionering bejaarden -> extra aandacht

ah-stelsel verwikkelingen en preventie

V: -peroperatief effect op O2 opname en CO2 afgifte -postop ah-moeilijkheden door pijn, secreties P: -aandacht vrije ah-wegen -goede observatie pt

ogen verwikkelingen & preventie

V: -uitdroging conjunctiva -irritatie/kwetsing cornea -oogzenuwbeschadiging P: -voorzichtig met doeken & oplossingen -oogzalf en/of oogdruppels aanbrengen -ogen gesloten houden -operatie aangezicht/specifieke houdingen -> ogen beschermen

huid verwikkelingen en preventie:

V: -irritatie -brandwonden -huidbeschadiging door verwijderen kleefmateriaal -blaren na bloedleegte P: -voorzichtig met ontsmettingsstoffen , kleefmateriaal -veiligheidsmaatregelen bij apparatuur: diathermie, laser,...

circulatie verwikkelingen & preventie

V: -necrose/decubitus -trombosevorming -oedeemvorming -verminderde arteriële circulatie P: -druk op huid vermijden -circulatie bevorderen & voortdurend observeren -andere pre- en postop houding geven aan pt dan tijdens ingreep -correct positioneren

zenuwstelsel verwikkelingen & preventie

V: -stoornissen in gevoel -voorbijgaande of blijvende zenuwletsels door druk, tractie,... P: -alle lichaamsdelen goed ondersteund en eventueel geïmmobiliseerd

wat is inhalatieanesthesie?

anesthesieproduct via luchtwegen toegediend -> longblaasjes -> capillairen -> bloedsomloop

beschrijving ok tafel: basisonderdelen

basisonderdelen -voet: *vaste zuil met verplaatsbare trolley *volledig verplaatsbare tafel -horizontaal blad bestaand uit 4 delen *hoofdgedeelte *rompgedeelte *stuitgedeelte *deel voor benen -armsteunen

aandachtspunten ruglig op tractietafel

been-pubis -> beschermen tegen drukletsels met gelkussens

pt afdekken met steriele lakens doel

contaminatie vanuit omgeving vermijden

geef de voorbereiding voor de operatiestreek en het doel

doel: mo tot minimum herleiden om postop infecties te voorkomen -mechanische reiniging: doel = wegnemen van zoveel mogelijk dode cellen, bacteriën en haren -chemische reiniging: doel = ontsmettingsmiddel maximaal inwerken op huid tijdstip: voorbereiding soms gedeeltelijk op dienst maar meestal in ok -> na toediening anesthesie -> na positionering van pt op ot

buiklig/ventrale houding aandachtspunten

draaien: -enkele vk gelijktijdig draaien -armen gestrekt naast lichaam -aandacht hoofd & leidingen druk abdomen met: -bemoeilijkte ah -> kussen thv sternum -druk vc -> kussen thv bekken druk borsten of geslachtsorganen: armen: -gebogen boven hoofd -voorzichtig met schouderbewegingen -goed immobiliseren en druk opperarm en elleboog vermijden hoofd: zijdeling -aandacht endotracheale tube & leidingen -ogen beschermen benen: rekking voeten vermijden

ruglig aandachtspunten voor de rug

eventueel kussen onder knieën om doorzakken van rug te voorkomen

ruglig aandachtspunten voor de armen

gestrekt naast lichaam: -volledig steunen in doek/op armsteun -hand in pronatiestand -opperarm & elleboog goed beschermen met kussens verwijderd van het lichaam, op armsteun (abductiestand) -met romp hoek vormen van max. 90 graden -op gelijke hoogte als lichaam -hand en arm steunen & beschermen met kussens -armsteun op schouderhoogte opgeheven stand -> gebogen boven hals -bevestigd aan boog van Kocher of op armsteun

verlammingsfase=stadium overdosage=toxisch stadium

gevaar ah- en hartstilstand

waarom extra aandacht bij postitioneren bejaarden:

gevoeliger voor: -decubitus/huidwonden -infecties -luxaties -verwardheid

aandachtspunten zijligging of laterale ligging

immobilisatie door hulpstukken -zijsteunen: *opgelet drukpunten *chirurg niet hinderen *voldoende ver verwijderd van operatiestreek -2e armesteun *evenwijdig met eerste en onderste armsteun *best deze arm voor bd-name -hoofd voldoende steunen en ogen beschermen -benen: *been rustend op operatietafel, plooien *druk vermijden operatietafel goed bereikbaar maken o.a. voor operatie thv lendenstreek -> event. tafel breken en steun van Pillet plaatsen

specifieke delen ruglig op tractietafel

immobilisatiemateriaal zoals perineumsteun om afglijden te voorkomen

intubatie via larynx=

intubatie op kruising luchtwegen en slokdarm

aandachtspunten ruglig met afhangend been

knie - been -> beschermen tegen drukletsels -> gelkussens

buiklig/ventrale houding specifieke delen

kussen onder thorax en thv bekken

stilet=

mandrin/tubevoerder -> om in endotracheale tube te plaatsen voor intubatie te vergemakkelijken

wat zijn anesthetica?

medicamenten die in staat zijn de zorgvrager in toestand van bewusteloosheid te brengen

doel antitrendlenburghouding

minder stuwing in operatiegebied

doel Fowlerhouding

minder tractie op operatiegebied

benodigdheden voor de pt bij de basisvoorbereiding

operatietafel: -horizontale ruglig als vertrekhouding voorbereiding -vastzetten bed en/of ok tafel -tafel voorzien van kussens en zuivere onderlaag -onderlaag glad, anti- decubitus matras -tafel horizontaal -hoofdkussen voorzien -immobilisatiemateriaal voor armen en benen -zonodig verwarmingsmatras

ruglig op tractietafel toepassing

plaatsen van heupprothese

fysische voorbereiding planning en uitvoering

preoperatieve voorbereiding -om pt in te brengen voor goed verloop moet algemene toestand gekend zijn voorbereiding in ok: -pt onthalen -naam pt vragen -jezelf voorstellen en zeggen wat er gaat gebeuren -vermijden dat pt angstwekkende dingen ziet -indien pt nog moet wachten: *zo weinig mogelijk allene laten *liefst in bed toegedekt *geen gesprekken over pt heen -degelijke info geven -pt installeren op operatietafel

wat is iv anesthesie?

rechtstreeks in circulatie -> snelle inductie & korte excitatiefase

doel buiklig/ventrale houding

rugzijde van pt bereikbaar maken

specifieke delen Trendlenburghouding

schoudersteunen op aanhechtingspunt van sleutelbeen

curare =

verlammen bewegingszenuwen zonder gevoel bewustzijn verloren gaat -> ah ook verlamd -> kunstmatige beademing

specifieke delen antitrendlenburghouding

voetsteunen en immobilisatiemateriaal zoals een perineumsteun om afglijden te voorkomen

analgetica =

wekt ongevoeligheid voor pijn op

wat is een diathermietoestel?

zet gewone stroom om naar frequentiestroom die warmte geeft om door weefsel te snijden en te coaguleren

wat is de verdovingsfase

zorgvrager komt in toestand bewusteloosheid: toename analgesie, areflexie & spierrelaxatie

indicaties intubatie afhankelijk van

zorgvrager: -slechte algemene toestand -niet nuchter anesthesie: -gecompliceerde anesthesie techniek -anesthesie via larynxmasker niet mogelijk operatie -ah belemmerd -ongunstige houding