Bsm
welke status kan je hebben als topsporter
- A: beste 8 van de wereld - B: beste 16 van de wereld - HP: high potential (jonge topsporter die uitzonderlijk goed presteert)
Wat betekent ONTSPORTEN van de maatschappij
- afstand nemen van prestatie, concurrentie en winst - meer ruimte voor straatcultuur, vermaak, muziek, en FUN
Wat is commercialisering van sport
- bedrijven zien sport als middel om reclame te maken - daardoor: sponsoring van clubs/sporters - meer mensen verdienen hun brood met sport (sporters, trainers, sportleraren..)
Hoe noem je nationale, Europese en internationale voetbalbond?
- nationaal KNVB - Europees UEFA - internationaal FIFA
Wat is professionalisering van sport
- niveau sport toegenomen door toename kennis over training/techniek - hogere eisen aan prestaties van sporters - hogere eisen aan management van clubs (management)
Geef definitie van SPORT
- vaardigheidsspel gericht op het bereiken van een bepaald doel - waarbij fysieke vaardigheden van mensen worden getest in wedstrijdvorm - waarbij gespeeld wordt via regels
Noem 4 voorbeelden van andere sportorganisatie die zich inzetten voor sport (naast overheden)
1. Nederlands Olympisch Comité (NOC*NSF) zorgt oa voor sportbonden en regisseren van grote evenementen 2. Olympisch vuur (samenwerking): wil sport in NL naar Olympisch niveau brengen (met als mogelijk resultaat: spelen in 2028 in NL 3. Sportbonden 4. Sportverenigingen
noem 5 vormen van sporten
1. actief (zelf doen) en passief (kijken) 2. georganiseerd (bij club) en ongeorganiseerd (zelfstandig) 3. recreatief (geen wedstrijden) of competatief (wel wedstrijden) 4. wedstrijdsport (iedereen die wedstrijden doet) en topsport (op topniveau) 5. amateur of professioneel (als beroep) (tendens: steeds meer mensen gaan sporten, maar steeds vaker ongeorganiseerd)
Noem 10 voorbeelden van doping
1. anabole steroïden (spieropbouwende middelen, lijkt op mannelijke hormoon testosteron) 2. stimulerende middelen (remmen vermoeidheidsgevoel), lijken op adrenaline 3. groeihormonen (bevorderen aanmaak testosteron, vergroten spieromvang) 4. EPO (lichaamseigen hormoon, bevordert zuurstoftoevoer spieren en daarmee uithoudingsvermogen) 5. bloeddoping (tijdelijk verhogen bloedvolume sporter, bevordert zuurstof, groter uithoudingsvermogen) 6. pijnstillers (verzachten pijn waardoor sporter beter kan afzien) 7. maskeringsmiddelen (maskeren gebruik van doping) 8. betablokkers (beinvloeden hartslag en kunnen concentratie vergroten) 9. gendoping (manier om processen in je lichaam aan/uit te zetten, zoals aanmaak hormonen) 10. mechanische doping (motortje in fiets..)
Noem 5 groepen die te onderscheiden zijn in huidige bewegingscultuur
1. globaal actieve groep (brede interesse in sport EN geïnteresseerd in school en LO) 2. passieve groep (weinig interesse in sport, weinig interesse in school en LO) 3. plichtsgetrouwe groep (matig fysiek actief, geïnteresseerd in school en LO) 4. artistiek-culturele groep (weinig fysiek actief, weinig interesse school en LO) 5. sportparticipantengroep: meeste fysieke activiteit, veel interesse LO, minder in leren)
Noem 3 verwachtingen voor ontwikkeling sportonderwijs in NL
1. heel goed zijn (excelleren) mag weer, moet zelfs 2. scholen gaan steeds meer activiteiten organiseren dan onderwijs 3. in voortgezet onderwijs meer sportklassen en talentprogramma's
Noem 4 commissies die bestuur vaak helpen (en waarvan soms ook iemand in bestuur zit)
1. jeugdcommissie (jeugdbeleid) 2. technische commissie (regelt trainingen, teamindeling etc) 3. sponsorcommissie (probeert geld binnen te halen) 4. vrijwilligerscommissie (bv kantinebeheer)
Waardoor kregen vanaf 1900 wedstrijden het karakter van SPORT (5x)
1. meer aandacht voor prestaties (gebruik chronometer en meetlint) 2. bijhouden van records 3. meer aandacht voor techniek en tactiek (om beter te presteren) 4. instellen van regels 5. opkomst van sportbonden (om sport zo goed mogelijk te regelen en organiseren)
noem 7 taken van een sportbond
1. organiseren en plannen competities 2. Talentenplan 3. aanstellen bondscoach voor NL teams 4. stelt spelregels vast 5. opleiding van scheidsrechters, trainers etc 6. klachtencommissie 7. innen bondscontributie en betalen daar salarissen van aan scheidsrechters etc.
Noem 4 uitgangspunten van fair play
1. respect (sterke en zwakke kanten van anderen respecteren) 2. gelijkheid van kansen om te winnen (geen doping! soms lastig ivm weersomstandigheden) 3. omgaan met regels (bv geen tijdrekken of strafschop versieren_ 4. verantwoordelijkheid (voor jezelf en voor gedrag van medespelers)
Noem 4 verwachtingen voor sport in het algemeen in NL
1. steeds belangrijker bij tegengaan overgewicht 2. topsport steeds meer gezien als belangrijke factor voor economie 3. meer aandacht voor bewegingsonderwijs 4. sport wordt commerciëler (verandert van aanbodgericht naar vraaggestuurd)
Noem 5 manieren waarop je als club agressie kunt verminderen
1. trainen van zelfbeheersing binnen teams 2. spelers zelf wedstrijden laten fluiten 3. agressieve spelers verplichte agressiecursus te volgen 4. regels opnemen in statuten en maatregelen 5. tijdens rust van een wedstrijd onrust wegnemen
Noem 3 verwachtingen voor ontwikkeling topsport NL
1. verdere professionalisering 2. steeds meer grenzen verkennen van menselijk kunnen 3. binnenhalen grote evenementen bv Olympische spelen 2028 (NL dient ''bid'' daarvoor in)
Noem 4 bestuursfuncties binnen club
1. voorzitter (bewaakt alle processen) 2. secretariaat (zorgt voor administratie) 3. penningmeester (verantwoordelijk voor geld) 4. bestuursleden zonder vaste taak
Noem 4 doelen van SPORT
1. winnen (van tegenstanders) 2. doel bereiken (bv berg beklimmen) 3. gezondheid (bv fitness) 4. plezier van sporter zelf of toeschouwer
Wat is de nationale beweegnorm om fit te blijven?
30 minuten per dag
Wat is het verschil tussen bewegen en sport?
Bewegen: alle ongeorganiseerde bewegingsactiviteiten (niet bij een club) zoals gras maaien, fietsen Sport: georganiseerde bewegingsactiviteiten (bij club) zoals voetbaltraining
Wie was grondlegger van gymnastiek (op school)
GutsMuths • gebaseerd op ideeen van filosofen
Hoe zijn de meeste sportclubs in NL georganiseerd?
Leden, verenigd in ledenvergadering (stellen beleid vast, kiezen bestuur) • bestuur (voeren beleid uit en besturen club, moeten elk jaar verantwoording afleggen aan ledenvergadering)
Noem twee meningen over doping
TEGEN: oneerlijk, slecht voor je lichaam VOOR (gereguleerd gebruik): topsport is zo zwaar dat je hulpstoffen nodig hebt
Wat wordt verstaan onder sportkapitaal?
de mate waarin iemand sportactief is (hoe intensief iemand aan sport doet)
Waarom werden na Tweede Wereldoorlog meer mensen lid van sportvereniging:
economische groei (meer geld) • meer stedelijke bevolking • meer vrije tijd (40 urige werkweek, weekend vrij) • beter vervoer
Beschrijf de rol van beweging/sport in de Middeleeuwen
geen rol in onderwijs (er was amper onderwijs) • veel aandacht voor spel, dans, paardrijden (gewone mensen) en toernooien (adel) • mensen bewogen veel omdat het leven op platteland hard was
Wat is doping
het gebruiken van stoffen die de persoonlijke prestaties verhogen • bv grotere spieren, sneller herstel, minder last van pijn
wat is een topsporter
iemand die internationaal op het hoogste niveau meedoet binnen een erkend sportonderdeel (EK, WK, Olympische spelen)
Wat is het verschil extrinsieke en intrinsieke sport
intrinsiek: bewegen is puur het doel (bv jonge kinderen) extrinsiek: doel buiten sport, bv afvallen
Waarom denken jongeren zo verschillend over het belang van LO
omdat er verschillende ''bewegingsculturen'' zijn
Wat is infrastructuur van de sport?
organisaties en voorzieningen die meehelpen om sport te organiseren, vorm te geven en te begeleiden
Noem 5 kenmerken van de huidige bewegingscultuur
professionalisering 2. Commercialisering 3. relatie met politiek 4. relatie met media 5. innovaties door wetenschap
Geef zeven groepen van sportende kinderen (sportsegmenten)
sportivo (matig actieve tot actieve sporter, die in clubverband sport, veel jongens op hoger voortgezet onderwijs) • supersportivo (uitermate getalenteerd, supersportief, clubverband, sportieve ouders) • sportiva (vooral dans, expressie, paardrijden, tennis, veel meisjes tot 10) • sport? no! (niet sporter, ouders niet actief, vooral jongeren uit beroepsonderwijs) • sportoccacio (vooral recreatief actief, bv tennis in weekend en vakanties) • sportexclusivo's (gaat vooral om sfeer, elitair, bv skivakantie) • sportalternativo (avontuur, plezier, bv zweefvliegen)
Wat is de rol van provinciale politiek?
vertalen van landelijk beleid naar de regio • beleid is concreter en aangepast aan de regio • bv: multiculturele sportaccommodaties, talentenprogramma's
Hoe kan je sport anders organiseren dan via clubs?
via scholen en universiteiten (bv Amerika) • via leger (bv Oost Europa)
Wat is het verschil tussen WAARDEN en NORMEN
waarde = wat is er geoorloofd en wat niet (heeft te maken met opvoeding en cultuur) norm = gedragsregel afgeleid uit waarde (in sport: spelregels)
Geef 8 factoren die bepalen of mensen gaan sporten
waarden en normen • omgevingsfactoren (bv invloed ouders en school) • sociale context en cultuur (niet in elke groep wordt elke sport even hoog gewaardeerd) • beschikbaarheid vrije tijd • op zoek naar sociaal contact • afstand tot sportvereniging • kosten • medische motieven (bv ouderen, of revalidatie na operatie)
Wanneer werden Olympische Spelen weer ingesteld?
• 1896, in Athene • ingesteld door Pierre de Coubertin • gericht op sport maar ook kunst en literatuur
Geef 2 voorbeelden van stelsels
• Duits stelsel had gehoorzaamheid tot doel (veel aandacht voor turnen, kwam voort uit militaire opleiding) • Zweedse stelsel had gezondheid tot doel (veel aandacht voor trainen spieren)
Noem verschillen tussen sport NU en 50 jaar geleden
• NU: vrouwen en mannen, VROEGER vooral mannen • NU: beleid overheid, VROEGER: overheid bemoeide zich er niet mee • NU: professionele sporten en sponsors, VROEGER: niet 3.3 De huidige bewegingscultuur
Noem enkele beroepen waar BSM je op voorbereidt
• academie voor lichamelijke opvoeding (ALO) • fysiotherapie • bewegingswetenschappen
Beschrijf de rol van sport in de nieuwe tijd (vanaf 1900)
• basis gelegd voor huidige teamsport (in Engeland) (cricket, roeien, atletiek, hockey, voetbal)\ • sporten werden in Engeland al snel op school gegeven (internaten)
Welke rol speelde beweging/sport in Romeinse beschaving?
• belangstelling voor lichaamsbeweging nam toe • vooral gericht op militaire training (geen lessen op school) • toen Romeinse rijk machtig werd, gingen machtige personen steeds minder bewegen (werden dik en lui)
Wat betekent VERSPORTING van de samenleving
• dat de sport steeds sneller en beter wordt onder invloed van een hogere professionalisering, toename rol media en commercialisering • kinderen steeds jonger geselecteerd en getraind
Waarom nam daarna toch de waardering voor sport/lichaamskracht af?
• door Sofisten (groep filosofen) die vonden dat het om de geest/ziel ging (die zat gevangen in lichaam) • Christendom nam scheiding tussen lichaam en ziel over
Waarom werden de Olympische spelen in 393 afgeschaft?
• doordat aandacht voor sport/lichaamskracht afnam • doordat cultuur veranderde van 'samen' naar 'ieder voor zich'. Daardoor kwamen er bv meer circusartiesten, maar minder groepssporten
Beschrijf de rol van beweging/sport in de Verlichting
• enkele bekende pedagogen (deskundigen in opvoeden kinderen), bv Rousseau • er kwam meer aandacht voor lichamelijke opvoeding op school • er ontstonden verschillende '' stelsels'' over opvoeding
Waarom investeren gemeenten (overheden) ook in sport?
• goed voor economie • sportclubs die veel aandacht trekken, trekken bedrijven aan zoals horeca
Waarom wordt er in onze westerse samenleving veel minder bewogen dan vroeger?
• huidige werk vereist weinig beweging • vroeger: beweging nodig voor eten verzamelen (jacht, verzamelen) • toen er meer functies kwamen (bv boeren, soldaten, ambachtslieden) ging het variëren hoeveel iemand bewoog (en hoe)
Wat is bewegingscultuur?
• individuele en collectieve lichaamstaal, onder meer uitgedrukt in sport en spel • ofwel: alle uitdrukkingen van lichaamsbeweging van kind tot volwassene
Waarom is BSM ook handig voor andere beroepen?
• je leert vaardigheden zoals organiseren, leidinggeven, samenwerken, presenteren etc • bruikbaar in heel veel banen
Wat is het moderne lichaamsbeeld?
• jong, erg slank, vrij lang, bruin, tattoo • bepaald door reclame, tv etc
Wat is de rol van de lokale politiek? (gemeenten)
• keuzes maken die ervoor zorgen dat eigen bewoners kunnen gaan sporten • bv zorgen voor velden en sporthallen
Wat betekent SPORTCULTUUR
• manier waarop wij sport beoefenen en denken over sport • verschillen in wereld (bv American football en honkbal in VS, schaatsen bij ons)
Wat heeft lichaamsbeeld te maken met sport?
• mensen ''werken'' aan hun lichaam • vanuit gedachte dat maatschappij maakbaar is • was vroeger heel anders (meer acceptatie voor afwijkende mensen en lichamen)
Waarom heeft Bewegen en Sport een relatie met economische ontwikkeling?
• mensen gaan sporten als ze vrije tijd hebben • tijd nam toe door bv 40 uur werkweek en vrij weekend
Wat is het beleid van de landelijke politiek voor sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en sport)?
• mogelijk maken dat iedereen op verantwoorde manier kan sporten • bevorderen van topsport, zodat NL goede partij is bij internationale toernooien
Wat zijn stelsels over opvoeding?
• onderwijsplannen met eigen idee over opvoeden (en eigen doel) • had invloed op lichamelijke opvoeding op school
Beschrijf de relatie tussen sport en politiek
• politiek gebruikt sport voor propaganda (superioriteit van een ras of land) • politiek gebruikt sport om verhoudingen landen te verbeteren (bv China en VS door tafeltennis) • politiek gebruikt sport als stimulans voor gezonder leven (gezondheidswinst EN economische winst) • politiek gebruikt sport als stimulans voor integratie van bepaalde groepen in samenleving • er is in NL zelfs een staatssecretaris van sport (die beleid maakt)
Waarom was de Griekse beschaving belangrijk voor de traditie van sport?
• soldaten kregen opleiding en daar hoorden wedstrijden bij (door te winnen kon je na je dood een halfgod worden) • in die cultuur ontstonden de Olympische Spelen ter ere van de oppergod Zeus • aard spelen veranderde: van religieus tot voor grote massa's mensen
Welke rol kan sport spelen bij integratie?
• sport verbroedert • bewegen bevordert functioneren in samenleving • geldt zowel voor etnische minderheden, ouderen en gehandicapten
Wat is relatie tussen sport en religie?
• streng christelijke spelers mogen niet sporten op zondag • weinig islamitische vrouwen actief in de sport • islamitische sporters hebben te maken met ramadan (invloed op niveau)
Hoe kan je de sportcultuur van jongeren indelen?
• traditioneel en formeel (onder begeleiding): bv voetbal, zwembad, stadion, scheidsrechters, sportclub • traditioneel en informeel: bv speelplein, trapveld, tuinbadminton, vrienden • vernieuwend en formeel: bv snowboard, surfboard, fitness, beachvolleybal • vernieuwend en informeel: bv klimmuur, dansrages, circus, online skating
Waartoe hebben innovaties en inzet van wetenschappelijke kennis geleid?
• verbeteringen in sportmaterialen (kleding, schaatsen, fietsen, ...) • betere trainingen • betere begeleiding (lichamelijk en psychisch)
Wat betekent de Romeinse 'brood en spelen'?
• vorm van vermaak en sensatie, waarom burgers vroegen • vooral geweld: gevechten tussen slaven, gladiatoren, wilde dieren
Hoe probeerden filosofen Plato en Sokrates toch meer aandacht voor lichaam te krijgen?
• zij benadrukten dat gezond lichaam nodig is voor gezonde geest (MENS SANA in CORPORE SANO) • maar werd niet echt overgenomen