PAGBASA AT MGA TEORYA
BOTTOM UP
Ang mambabasa ay isang pasib na partisipant lamang sa proseso ng pagbasa at ang tanging tungkulin niya ay ang maulit ang lahat ng detalyeng nakapaloob sa tekstong binasa.
Emerald Dechant(1991)
Ang pag-unawa ay basehan ng pagbibigay ng kahulugan at ang kahulugan ay inihahatid sa pamamagitan ng mga nakalimbag na titik at hindi mula sa mga mismong teksto.
TOP DOWN
Ang pananaw na ito ay impluwensya ng sikolohiyang Gestalt- na naniniwalang ang pagbasa ay isang prosesong holistik.
BOTTOM UP
Ang proseso ng pag-unawa, ayon sa teoryang ito, ay nagsisimula sa teksto (bottom) patungo sa mambabasa (up)
McCormick(1998)
Ayon sa kanya,ang pagbabasa ay pagbibigay ng kahulugan sa teksto at hindi sa pagkuha ng kahulugan mula sa teksto
BOTTOM UP
Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng nakasulat na simbulo (stimulus) upang maibigay ang katumbas nitong tugon (response).
INTERAKTIB
Ayon sa teoryang ito, ang teksto ay kumakatawan sa wika, at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito, ang isang mambabasa ay gumagamit ng kanyang kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o kaisipan.
INTERAKTIB
Ayon sa teoryang ito, ang top down ay maaring akma lamang sa mga bihasa nang bumasa at hindi sa mga baguhan lamang.
ISKIMA
Bawat bagong impormasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag sa dati nang iskima, ayon sa teoryang ito.
BOTTOM UP
Bunga ito ng impluwensya ng teoryang behaviorist
INTERAKTIB
Higit na angkop daw ang kumbinasyon ng top down at bottom up na nagpapahiwatig ng dalawang direksyon ng komprehensyon: itaas-pababa at ibaba-pataas.
PAGBASA
Ito rin ay pag-unawa sa wika ng awtor sa pamamagitan ng mga nakasulat na simbolo.
ISKIMA
Maaaring binabasa nya lamang ang teksto upang patunayan kung ang hinuha o hula niya tungkol sa teksto ay tama, kulang o dapat baguhin.
ISKIMA
Mahalaga ang tungkuling ginagampanan sa pagbasa ng dating kaalaman ng mambabasa- ito ang batayang paniniwala ng teoryang iskima.
INTERAKTIB
Masasabing ang teoryang ito ay isang pagbibigay-diin sa pag-unawa sa pagbasa bilang isang proseso at hindi bilang produkto.
BOTTOM UP
Nananalig ang teoryang ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugtu-yugtong pagkilala ng mga titik sa salita, parirala at pangungusap ng teksto, bago pa man ang pagpapakahulugan sa buong teksto (Badayos, 2000)
TOP DOWN
Napatunayan ng maraming dalubhasa na ang pag-unawa ay hindi nagsisimula sa teksto kundi sa mambabasa (top) tungo sa teksto (down)
RETINA AT CEREBRAL CORTEX
PISYOLOHIKAL NA ASPEKTO NG PAGBABASA
FIXATION, INTER FIXATION, RETURN SWEEPS, REGRESSION
PROSESO NG PAGBASA
PAGBASA
Paraan din ito ng pagkilala, pagpapakahulugan at pagtataya sa mga simbolong nakalimbag (Austero, et al. , 1999)
PAGBASA
Proseso ng pag-aayos; pagkuha; pag-unawa ng anumang uri ,anyo,impormasyon,ideya,salita,; simbolo
TOP DOWN
Reaksyon sa teoryag bottom up
BOTTOM UP
Sinasabing ang pagbasa ay ang "pagkilala ng mga salita" at ang teksto ang pinakamahalagang salik sa pagbasa.
TOP DOWN
Tinatawag din itong teoryang inside out o conceptually driven dahil ang kahulugan o impormasyon ay nagsisimula sa mambabasa patungo sa teksto
BOTTOM UP
Tradisyunal na pananaw ng pagbabasa
TOP DOWN
ang mambabasa ay isang napakaaktib na partisipant sa proseso ng pagbasa, na siya ay may taglay na dating kaalaman (prior knowledge) na nakaimbak sa kanyang isipan at may sariling kakayahan sa wika (language proficiency) at kanyang ginagamit habang siya ay nakikipagtalastasan sa awtor sa pamamagitan ng teksto (Badayos, 2000)
Goodman (Badayos, 2000)
ang pagbasa ay isang psycholinguistic guessing game. Sa pagbabasa kasi, ang isang mambabasa ay bumubuo muli ng kaisipan o mensahe hango sa tekstong kanyang binasa
ISKIMA
ang teksto ay isang input lamang sa proseso o komprehensyon. Hindi teksto ang iniikutan ng proseso ng pagbasa, kundi ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa.
ISKIMA
bago pa man basahin ng isang mambabasa ang isang teksto, siya ay may taglay ng ideya sa nilalaman ng teksto mula sa kanyang iskima sa paksa.
BEHAVIORIST
higit na nagbibigay- pokus sa kapaligiran sa paglinang ng komprehensyon sa pagbasa
Reaksyon
hinahatulan o pinagpapasyahan ang kawastuhan, kahusayan at pagpapahalaga ng isang tekstong binasa
PAGBASA
isang bahagi ng pakikipagtalastasan na kahanay ng pakikinig, pagsasalita at pagsulat (Bernales, et al., 2001)
Asimilasyon
isinasama at iniuugnay ang kaalamang nabasa sa mga dati nang kaalaman at/o karanasan
TOP DOWN
ito ay nagaganap dahil ang mambabasa ay gumagamit ng kanyand dating nang kaalaman at mga konseptong nabuo sa kanyang isipan mula sa kanyang mga karanasan at pananaw sa paligid. Bunga nito, nakakabuo siya ng mga palagay at hinuha na kanyang iniuugnay sa mga ideyang inilahad ng awtor ng isang teksto.
INTERAKTIB
may dalawang direksyon o bi-directional.
PAGBASA
pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas nang pasalita.
Persepsyon
pagkilala sa mga nakalimbag na simbolo at maging sa pagbigkas nang wasto sa mga simbolong nababasa
Komprehensyon
pagpoproseso ng mga impormasyon o kaisipang ipinahahayag ng simbolong nakalimbag na binasa; nagaganap sa isipan; pag-unawa sa tekstong binasa ay nagaganap
syntax
set of rules that govern how words are combined to form phrases and sentences.
phonology
speech sounds
morphology
study of how words are built; "word grammar"
semantics
study of meaning in language.
