Deflasyon ve Devletin Fiyat Kontrolü
tarımsal ürünler için taban fiyat
arz fazlası devletin elinde kalır ve devlet bunu daha düşük fiyata ihraç ederek (şeker), imha ederek (tütün), veya askeri birlik ve okullara dağıtarak (fındık) elden çıkarmaya çalışır
emek için taban fiyat
asgari ücret belirlenir, asgari ücrette piyasada talep edilen emek miktarı arz edilenden azdır- işsizlik, sigortasız kaçak işçi çalıştırılması
satıcıların malı istedikleri kimselere gizlice satması
bakkalların malları dükkanların bazı yerlerine gizleyip sadece devamlı müşterilerine azar azar satması- 1979 Türkiye
deflasyon sonuçları
banka faizleri düşer, işsizlik artar, ihracat artar, stoklar ve paraya olan talep artar, borçlunun aleyhine alacaklının lehine
taban fiyatın uygulandığı en önemli alanlar
bazı tarım ürünleri piyasaları ve emek piyasası (tarımda çiftçiyi, emekte işçiyi korumak amaçlanır)
tavan fiyat tanım
bir mal veya hizmet için devletçe belirlenen maksimum fiyat
taban fiyat tanım
bir mal veya hizmet için devletçe belirlenen minimum fiyat
parayla ilgili sorunlar
devalüasyon, revalüasyon, gümrük
vesika uygulaması
devletçe kuponlar basılıp tüketicilere eşit miktarda dağıtılır- vesika ile ekmek satın alma
gümrük tanım
eşya ve kişilerin ülke sınırlarından giriş ve çıkışlarında denetimlerinin yapıldığı ve vergilerin tahakkuk ettirildiği kamu kuruluşu
tavan fiyat açıklama
savaş ve kıtlık yıllarında, arzın az- piyasa denge fiyatlarının yüksek olduğu durumlarda, piyasa denge fiyatının altında olur, talep edilen miktar arz edilen miktardan fazladır
önce gelen alır uygulaması
sırası gelene maldan belirli bir miktar satılır, mal bitince kuyrukta kalanlar eli boş döner- Türkiye 1979 tüpgaz
deflasyon tanım
talebin az, arzın çok olması sonucunda paranın satın alma gücünün artmasıdır
devletin fiyat kontrolü çeşitler
tavan fiyat, taban fiyat
revalüasyon tanım
ulusal paranın, altın ve döviz karşısında değerinin yükseltilmesidir- deflasyon
devalüasyon tanım
ulusal paranın, altına ve dövize göre değerinin düşürülmesidir- enflasyon
talep fazlasının yaratabilecekleri
önce gelen alır uygulaması, satıcıların malı gizlice satması, vesika uygulaması, karaborsa
karaborsa tanım
üretilen malın piyasaya arz edilmeden veya arz edilir edilmez bazı kişiler tarafından tavan fiyattan satın alınıp gizlice ve yasalara aykırı olarak tüketicilere tavan fiyatın üstünde bir fiyatla satılması- 1979 ampul
tavan fiyat örnek
İkinci Dünya Savaşı'nda ekmeğin "vesika" sistemi ile halka satılması