Demand at Supply
Salik sa Supply
-Buwis at Subsidi (pagtaas ng buwis = pagbaba ng suplay; pagtaas ng subsidi = pagtaas ng suplay) -Teknolohiya (industrialisation; pandesal) -Presyo ng Produkto (pagmataas ang produksyon at mababa lang ang kita = lugi) -Bilang ng nagbebenta (pagbaba ng bilang ng nagtitinda = pagbaba ng supply) -Produksyon (pagbaba ng gastusin = pagtaas ng suplay) -Ekspektasyon sa presyo (paghahanda sa pagtaas ng presyo kaya nag *hoarding*) -Panahon/Kllima (tumataas ang supply ng mga angkop na pamilihing sangkap)
Example
-Edukasyon. tumaas man o bumaba ang matrikula a paaralan, ganoon parin ang bilang ng mga papaaralin ng magulang
MGA SALIK NG DEMAND
-Panahon -Tradisyon/Okasyon -Kita -Laking Populasyon -Panlasa -Presyo ng komplementaryong produkto -Presyo ng pamalit na produkto
*Unitary Elastic*
-ang pagbabago sa dami ng demand at presyo ay magkatumbas eD = 1
*Inelastic Demand*
-ang pagbabago sa* dami ng demand *ay *mas maliit sa pagbabago sa presyo* -ang mga pangangailangan sa pagkonsumo -walang substitute eD < 1
Law of Supply
-ang pagbago sa presyo ay katumbas at kapantay na pagbago ng supply
Example
-ang pamilya ay nakakaubos ng dalawang takal ng bigas sa isang araw. kahit tumaas ang presyo ng bigas, dalawang takal parin ang bibilhin dahil it ang kanilang kinokonsumo
ekwilibriyong dami
-ang pinagkasunduang dami ng mamimili at tindera
ekwilibriyong presyo
-ang pinagkasunduang presyo ng mamimili at tindera
Perfectly Inelastic Demand
-dami ng demand ay *hindi magbabago* kahit pa may *pagbabago sa presyo ng produkto*
Demand Curve
-iginuguhit sa paraang downward sloping upang ipakita ang kabaliktarang kaugnayan ng Qd sa presyo nito
epekto ng salapi
-kapag konti ang pera at mataas anf presyo, kulang ang mabibiling gamit o produkto -kapag mababa naman ang presyo ng produkto, mas maraming mabibili
Law of Demand
-kapag tumataas ang presyo, bumababa ang demand -kapag bumababa naman ang presyo, tumataas ang demand
Example
-mga gamot -ang dami ng binibili na gamot ng isang may diabees ay ayon sa preskripsyon ng doktor
Example
-mga luxury goods na bibilhin at bibilhin ng tao kahit mahal
presyo
-naapektuhan nito ang demand sa isang produkto -ang halaga na dapat ibayad para sa yunit ng output
Demand schedule
-nagpapakita kung gaano kadaming produkto o paglilingkod ang gusto bilhin ng konsyumer sa iba't ibang presyo sa partikular na panahon
ceteris paribus
-nangangahulugang ipinagpapalgay na *presyo* lang ang salik na nakakapekto ng Qd
Kadahilanan ng Pagbaba ng Demand (curve shift to the left)
-pagbaba ng kita -pagtaas ng komplementaryong produkto -pagbaba ng presyo ng pamalit na produkto (lilipat ang kagustuhan ng tao) -pagkonti ng konsumer
Perfectly Elastic
-pagbabago ng dami ng demand kahit *walang pagbabago sa presyo* o pwede ring pagbabago sa presyo kahit walang pagbabago sa demand
Kadahilanan ng Pagtaas ng Demand (curve shift to the right)
-pagtaas ng kita -product preferences -inaasahan ng mamimili/expectation (panic-buying; preparedness) -pagdami ng konsyumer -selebrasyon/okasyon -pagbaba ng komplementaryong produkto
Uri ng Elastisidad
-paraan upang masukat ang pagtugon ng mamimili sa pagbabago ng presyo
Market Supply
-pinagsama-samang dami ng suplay ng bawat bahay kalakal sa isang produkto
ELASTISIDAD NG DEMAND
-porsyento ng pagbago sa dami ng demand sa bawat porsyentong pagbabago ng presyo -bahagdan na pagbabago sa dami ng demand ayon sa pagbabago ng presyo.
Supply Schedule
-talaan na nagpapakita ng relasyon ng pagbabago sa presyo at pagbabago sa suplay
*Elastic*
-the response of Qd in every percent change in price is considered elastic when the value is *more than one* in the computation *ang pagbabago sa dami ng demand ay higit kaysa sa pagbabago ng presyo* -ito ang mga produktong maraming kahalili o kapalit Ed > 1
*SUPPLY*
-tumutukoy sa dami ng produkto at serbisyo na handang ipagbili ng mga *negosyante* sa pamilihan sa magkakaibang presyo sa takdang panahon
*DEMAND*
-tumutukoy sa dami ng produkto o paglilingkod na gusto at kayang bilhin ng *konsyumer* sa takdang panahon -dami ng nais at kayang bilhing mga produkto at serbisyo sa isang takdang panahon ng mga konsyumer
Demand Function
-tumutukoy sa relasyon ng "quantity demand" at "price" -ang pagbabago ng Qd or quantity demanded ay nakasalalay sa P o presyo Qd = a - bP (should be given)
Pagbabago sa Ekqilibriyo
1. PAGBABAGO NG DEMAND HABANG WALANG PAGBABAGO SA SUPLAY a. *Epekto ng pagtaas ng kita* nakapagtataas ng demand b. *Epekto ng pagbabago ng panlasa o kagustuhan ng tao* maaring tumaas o bumaba ang demand depende sa panlasa ng tao 2.PAGBABAGO NG SUPLAY HABANG WALANG PAGBABAGO SA DEMAND a. *Epekto ng mababang gastusin sa produksyon* tataas ang supply b. *Epekto ng kalamidad* nagbubunga ng pagbaba sa suplay sa pamilihan 3. MAGKASABAY NA PAGBABAGO NG SUPLAY AT DEMAND -pagtaas ng kita ng tao at pagkakaroon ng mababang gastusin
Surplus
Dami ng Demand < Dami ng Supply -kapag ang presyo ng produkto ay mas mataas kaysa equilibrium
Ekwilibriyum
Dami ng Demand = Dami ng Supply -isang kalagayan na walang sinuman sa mamimili at pina
Disequilibrium
Dami ng Demand =/ Dami ng Supply
Shortage
Dami ng Demand > Dami ng Supply -kapag ang presyo ng produkto ay mas mababa sa equilibrium
Example
Kung tumaas ang presyo ng gelatin sa P5 na anging P10, ang mga mamimili nito ay maghahanao ng mas mura o kapalit sa P10 tulad ng turon
*INTERAKSYON NG DEMAND AT SUPLAY*
Market Equilibrium -nangyayari ito pag nagtagpo ang presyong gusto ng konsyumer at producer
Pagtaas ng Supply
PAGBABA NG HALAGA NG PRODUKSYON. PAGGAMIT NG TEKNOLOHIYA SA PRODUKSYON. PAGDAMI NG MGA PABRIKA AT MGA NAGTITINDA. PAGKAKAROON NG MAINAM NA PANAHON O KLIMA. PAGTAAS NG PRESYO NG MAGKA-UGNAY NA PRODUKTO. ANG INAASAHAN NG PRODYUSER NA BABABA ANG PRESYO NG KANIYANG PRODUKTO SA DARATING NA PANAHON. PAGBIBIGAY NG SUBSIDI O TULONG PINANSIYAL NG PAMAHALAAN SA MGA PRODYUSER.
Pagbaba ng Suplay
PANANATILI NG PAGGAMIT NG MAKALUMANG PAMAMARAAN SA PRODUKSYON. PAGSASARA NG MGA PABRIKA AT PAGBAWAS NG MGA NAGTITINDA NG PRODUKTO. PAGPATAW NG PANIBAGONG BUWIS SA MGA PRODYUSER. KAKULANGAN NG TULONG PINASIYAL MULA SA PAMAHALAAN PARA SA MGA PRODYUSER. PAGTAAS NG HALAGA NG PRODUKTIBONG SANGKAP. PAGSALANTA NG KALAMIDAD AT MASAMANG PANAHON. ISPIKULASYON AT PAGMAMANIPULA NG MGA NEGOSYANTE SA PAMILIHAN.
Supply Function/Quantity Supply
Qs = a + bP
Batas ng Suply at Demand
nagsasaad na kapag mas malaki ang dami na demanded kaysa sa dami ng produkto na isinusuplay, nagkakaroon ng shortage at tataas ang presyo. Kapag mas malaki ang dami ng produkto na isinusuplay kaysa sa dami na demanded, nagkakaroon ng suplay at bababa ang presyo. Kapag ang dami ng produkto na demanded ay pareho lamang ng dami nito na isinusuplay, ang presyo ay mananatili (presyong ekwilibriyo) ceteris paribus.