Hoofdstuk 2: Hulp bij de uitscheiding

Geef de financiële gevolgen voor de stomadrager

->medisch voorschrift arts -> bandagist/apotheker erkend als bandagist ->voorraad 3 maanden -> systeem van derde betaler->enkel remgeld

Geef voedingstips bij stomazorg

-Geurverwekkend voedsel: ajuin, look, eieren, vis, paprika,... -Gasverwekkend voedsel: ajuin, graan, erwten, spinazie, kool, radijzen, gedroogde bonen, snijbonen, champignons, komkommer, broccoli, frisdranken, bier,... -Diarreeverwekkend voedsel: rauw fruit, bier met hoge gisting, groene bonen, broccoli, specerijen, spinazie, pruimen, sterk gekruide spijzen,... -Geurcontrole: peterselie, yoghurt -Gascontrole: karnemelk, yoghurt Algemene richtlijnen: -Matigen -Kauwen -Drinken

Hoe kunnen we de geurproblemen bij stomazorg verbeteren?

-aanpassingen voeding -degelijke hygiëne: goed wassen, opvangsysteem geregeld vernieuwen, gebruik degelijk opvangsysteem -ontgeurende middelen: producten obv bistmuth-> oraal Ostobonpoeder en antigeur capsules bij ileo- en colostomie-> vooraf in zakje -filters ingebouwd in zakje of aparte filters om zakje at brengen -filters niet vochtig->ileostomazakjes met filter die afschermd door speciaal membraan/extra folie

geef de gevaren en aandachtspunten bij het toedienen van een lavement

-die lavement NOOIT toe bij rechtstaande zv omwille van gevaar voor perforaties -lavementen die onder te hoge druk worden toegediend, kunnen perforatie van darm veroorzaken -te warme vloeistoffen kunnen verbranding van darm geven -rectum kan worden beschadigd door te sterk irriterende stoffen -door te hoge druk bij toediening->tumoren worden losgerukt -stop bij pijn onmiddelijk met inbrengen sonde of toedienen vloeistof -veelvuldig toedienen lavement kan leiden tot elektrolytenstoornis vooral bij zoutlavementen -voor toedienen lavement -> zv bij voorkeur op linkerzijde

colostoma

-dikke darm door huid -ontlasting heeft normale consistentie

soorten stoma's

-enkelloops/dubbelloops -colostomie -ascendenscolostomie -transversale colostomie -descendens colostomie -sigmoïdostomie -rectostomie -ileostomie -duodenostomie -jejunumstomie -ileastomie -gastrostomie -cystostomie -nefrostomie -ureterostomie

geef de 4 groepen opvangsystemen

-eéndelig systeem -tweedelig systeem -beschermsystemen -huidverzorgende middelen

geef de verschillende sociale problemen waarachter je kan vragen bij anamnesegesprek over stomazorg

-financiële problemen -sociaal isolement -relationele problemen -problemen m.b.t. seksualiteit

geef curatieve maatregelen bij stripeffect

-gebruik bij geïrriteerde huid huidbeschermend poeder -huid stuk->huidbeschermende plaat die enkele dagen kan blijven zitten

ileostoma

-gedeelte ileum naar buiten gebracht om op buikwand stoma te maken -ontlasting eerder vloeibaar en irriterend door spijsverteringssappen die in dunne darm aanwezig zijn

geef de soorten eéndelige systemen

-gesloten zakjes voor colostoma -open zakjes voor ileostoma -zakjes voor urostoma

Geef de verschillende groepen waarover we advies kunnen geven bij stomazorg

-geurproblemen -voedingstips aspect beleving -financiële gevolgen -stomawerkgroep

geef curatieve maatregelen bij chronische vochtigheid

-geïrriteerde huid-> huidbeschermend poeder -huid stuk-huidbeschermende plaat die enkele dagen kan blijven zitten

Geef de vragen rond beleving bij een stomapatiënt

-hoe gaat hij om met deze situatie? -hoe kijkt hij naar zichzelf? -heeft hij de stoma aanvaard? -heeft zijn omgeving de stoma aanvaard?

geef preventieve maatregelen bij chronische vochtigheid

-huid rondom stoma goed droog alvorens huidplaat aan te brengen -huid rondom stoma niet in contact kan komen met stoelgang door opening plaat door niet te groot te knippen -stoma in buikplooi->convexe plaat en/of pasta als opvulmiddel -opvangsystemen niet te lang dragen->plaat kan wegsmelten door inwerking stoelgang, erg warm weer/koorts -eventueel huidbeschermend middel

geef de soorten curatieve middelen

-huidplaten -huidbeschermend poeder

geef de soorten preventieve middelen

-huidplaten -pasta's -crèmes -huidreinigers -protectieve (beschermende) films -gelmakende dragees

geef de soorten lichamelijke problemen waarachter je kan vragen bij een anamnesegesprek over stomazorg

-incontinentie -huidirritatie en pijn -diarree -geur -lekkage -verzorgingsproblemen (ADL)

geef de preventieve maatregelen bij stripeffect

-leer zv huid te steunen om opvangsysteem eraf te halen -gebruik tweedelig systeem

geef de soorten problemen die aan bod moeten komen in een goed anamnesegesprek over de stoma

-lichamelijke problemen -sociale problemen -psychische problemen

geef de aandachtspunten mbt leegmaken van zakje bij ileostomie

-maak veiligheidsklem los -laat stoelgang wegvloeien in nierbekken/bedpan -spuit HAC 1 % in het zakje en laat het weer afvloeien -reinig uiteinde zakje met HAC 1 % (ong. 10cc) -droog uiteinde van zakje -bevestig klem opnieuw

geef andere indicaties voor toedienen lavement via stoma

-onderzoeken -sluiten anus praeternaturalis -zieke darmlissen te spoelen

geef de verschillende huidverzorgende middelen

-preventieve middelen -curatieve middelen

geef de verschillende psychische problemen waarachter je kan vragen bij anamnesegesprek over stomazorg

-schaamte -verminderd zelfbeeld -angst voor lekkage -angst over toekomst (werk? vakanties? sport?)

Geef de verschillende huiddeffecten bij een stoma

-stripeffect -chronische vochtigheid

lavement kan prikkelend gemaakt worden door

-temperatuur water te verlagen -volume te verhogen (1 à 2liter) -druk waarmee lavement wordt toegediend te verhogen

contra-indicaties voor toedienen reinigingslavement

-trauma abdomen en buikwonden -> wonde zou door druk weer open kunnen gaan -perforaties darm -> vloeistof zou in vrije buikholte kunnen komen -obstructie -> darm kan scheuren -infectietoestanden van darm -> infectie kan verspreid geraken -ovariumcysten -> kunnen barsten door te hoge durk -appendicitis -> kan perforeren -hernia inguinalis (=liesbreuk) -> gewone breuk kan door druk in ingeklemde breuk veranderen -peritonitis (=buikvliesontsteking) -> lavement ten gevolge van pijn door prikkeling kan leiden tot shock

geef de soorten tweedelige systemen

-tweedelig systeem voor ileo- en colostomie -tweedelig systeem voor urostoma

indicaties voor toedienen reinigingslavement

-verstopping -voorbereiding endoscopie en RX kleine bekken -Pré- en postoperatief -contraststof toedienen bij rôntgenopnames -medicatie toedienen -darmspoeling bij vergiftiging en darmontsteking

geef aandachtspunten mbt leegmaken van zakje bij urostoma

-voorkom urineweginfectie door goede handhygiëne en gebruik antirefluxventiel -houd rekening mee dat in urine kleine vlokjes zitten want nieuwe 'blaas' bestaat uit darmweefsel, dat darmslijm produceert

Flatulentie

=winderigheid gasophoping in de darmen

reinigingslavement

bepaalde hoeveelheid vloeistof die door middel van rectale sonde in endeldarm en colon descendens wordt ingebracht met als doel stoelgang te verweken, darmperistaltiek te bevorderen of stoelgang te verwijderen

contrastlavement

darmen op RX zichtbaar te maken

niet prikkelende lavementen

doel ontlasting te vergemakkelijken en minder pijnlijk te maken door verweking van stoelgang

overloopdiarree

dunne ontlasting waardoor zorgvrager indruk geeft diarree te hebben

stoma

elke onnatuurlijke of kunstmatige opening die een lichaamsholte verbindt met de buitenwereld

Flatus

het maken van winden

urostomie

kunstmatige uitgang om urine af te voeren met behulp van stuk van dunne darm->urineleiders hierop ingeplant

wat is de reden van colonirrigatie?

ledigen van de darm om enkele dagen stoelgangvrij te zijn

geneeskundig lavement

medicatie in darm

onderscheid reinigingslavement

niet prikkelende lavementen prikkelende lavementen

prikkelende lavementen

onmiddelijke ontlasting

waardoor bevordert men het maken van winden

plaatsen rectale sonde

fecaloom

verharde bol stoelgang die verdroogd en aan mekaar geklit in rectum zit