GASTROİNTESTİNAL SİSTEM HASTALIKLARININ TANISINDA ANAMNEZ VE FİZİK MUAYENE
Anoreksi Anamnez
-Altta yatan organik veya psikolojik hastalığı tanımak için anamnez alınmalıdır. -Kilo kaybının miktarı tespit edilmelidir.
Heartburn Ayırıcı Tanı
-Anjina pektoris, Diffüz özefageal spazm, kostokondritis.
Heartburn Mekanizma
-Azalmış AÖS basıncı, hiatus hernisi, özefagus dismotilitesi (skleroderma). - Ağrı mutlaka şiddetli özefajiti göstermez.
Waterbrash Tanım
-Ağıza spontan olarak hafif tuzlu, berrak sıvı gelmesi halidir. -Reflüyle ilişkili olabilir
Disfaji Tanı Yöntemleri
-Baryumlu grafi -endoskopi ve biyopsi -manometri -pH-metri
Plummer-Winson sendromu
-Demir eksikliğine bağlı -Bayanlarda görülen -disfaji -Üst özofagusta benign web
Heartburn Tedavi
-Disfaji ve anemi yoksa öncelikle tedavi denenir. PPİ ve antiasitler yararlıdır. -Tedavi başarısızsa veya alarm semptomları varsa endoskopi yapılır.
Anoreksi Ayırıcı Tanı
-En ön planda GİS hastalıkları, maligniteler, KRY, KKY, depresyon, anoreksia nervosa.
Globus Mekanizma
-Fonksiyoneldir -Çoğunlukla ÜÖS' in dismotilitesi suçlanır.
Waterbrash Ayırıcı Tanı
-GÖRH -ruminasyon
Heartburn İlişkili Durumlar
-GÖRH (Ruminasyon: Geviş getirme; yiyeceklerin ağıza geri getirilmesi ve tekrar yutulmasıdır. Zararsızdır.
Globus Tedavi
-Hastaya güven vermek ve anksiyolitikler dışında tedavi gereksizdir -İleri tanı testleri yapılmaz.
Anoreksi Mekanizma
-Hipotalamustaki "açlık merkezi" ve "doyma merkezi" ile yiyecek alımı denetlenir. -Ancak anoreksi hipotalamustaki kompleks nörofarmakolojik ilişkiler ile olmaktadır.
Heartburn Anamnez
-Malignite belirtileri (disfaji, odinofaji, kilo kaybı, kanama, anemi) sorgulanmalıdır -FM normaldir.
Waterbrash Anamnez
-Mideden gelen acı tat veren asidik sıvıdan farklıdır. -Genellikle heartburn, peptik ülser hastalığı, akut gastroenterit gibi durumlara eşlik eder. -Önemsizdir.
Gazda Kötü Koku
-Oluşturan nadir gazlardır ve hidrojen sülfit ammonyum, skatol, indol ve uçucu yağ asitlerinden oluşur.
Heartburn Sinonimi
-Pirozis -Göğüste Yanma
Reflü'nün Ana Bulguları
-Pirozis -Rejurgitasyon
Karında şişkinlik
-Sebebi bilinmiyor -İBS (hipersensitiviteye bağlı) da sık olur. -Aslında karında aşırı gaz yoktur. -Uyku ve genel anestezi ile kaybolur. -Mens ve stres etkiler
Heartburn Tanım
-Sternumun arkasındaki yanma hissidir Öne eğilince, yattığında, ıkınma ile ve yemeklerden sonra artar -Bazı yiyecekler (asitli içecekler, çukulata, kahve gibi), obesite ile şiddetlenir. -Anjinanın aksine, egzersizden etkilenmez.
Anoreksi
-Sık ve önemlidir. Non-spesifiktir. -Organik ve psikolojik sebeplere bağlı olabilir. -Anoreksi ve kilo kaybı maligniteye eşlik edebilir.
Waterbrash Mekanizma
-Sıvı tükürük bezlerinden gelmektedir -Vagal kolinerjik refleks ile oluşur.
Globus Tanım
-Yemeklerle ilişkisiz olarak boğazda düğümlenme hissi ve yutkunamama hissidir. - Stres ile ilişkilidir - Çok sık görülür
Globus Ayırıcı Tanı
-Yemeklerle ilişkisiz olduğundan disfajiden ayrımı kolaydır
Paterson-Kelly sendromu
-disfaji -Üst özofagusta benign web -Demir eksikliğine bağlı
Anoreksi Nervosa
Algısal
Akalaze
Alt özofagusta sphincter açılmaması
Disfaji Tedavi
Altta yatan sebebe yöneliktir
Rejurgitasyon
Asit Kaçması
Odinofaji
Ağrılı Yutkunma
Eructio Nervosa
Aşırı Geğirme -psikolojiktir
Borborygmi
Barsaklarda gazlar ve havanın geçişi sırasında dışardan duyulan sestir.
Globus Sinonim
Globus histerikus boğazda düğümlenme
Globus Anamnez
Hastalar yemeklerini rahat yerler ama yemek dışı zamanlarda tükürüklerini yutarken zorlanırlar -Aşırı stres ile birlikte daha fazla görülür. -FM normaldir.
Aerofaji
Hava Yutma
Dispepsi Sinonim
Hazımsızlık
Disfaji Anamnez ve Ayırıcı Tanı
Mekanik daralma (inflamatuar striktür, malignite gibi). - Eğer disfaji kısa süreli ve progresif ise malignite düşünülür - Benign hastalıklar; GÖRH semptomları, uzun süreli, Kostik ajan içilmesi disfaji yapar - Özefagus enfeksiyonları (candida gibi) disfaji ve odinofaji (ağrılı yutma) yapar. - Tetrasiklin gibi ilaçların mukozaya yapışması ile de odinofaji olabilir - Hasta takılma yerini (özellikle alt uçta) tam tarif edemeyebilir. - Motor hastalıkları: Özelikle Diffüz özefageal spazm ve akalazyada olur. Hem katı, hem sıvılara karşı görülür. Hikaye intermittan ve uzun dönemlidir. Soğuk, sıcak yiyecek farkı vardır. Odinofaji olabilir. - Schatzki halkası: özefagus alt uçta benign mukozal darlık. Hep aynı büyüklükte gıdalar takılır. - Paterson-Kelly sendromu veya Plummer-Vinson sendromu. Kronik demir eksikliği anemisine bağlı üst özefagusta benign web. - Krikofaringeal disfaji: Zenker divertikülüne bağlı olarak ortaya çıkar. Yiyecek regürjitasyonu olabilir. - Özefagusa dıştan bası disfaji yapabilir -Globusta yok
Clapotage (Succussion Splash)
Mide, barsak vb. gibi organlar içindeki sıvının çalkalanma sesi
Karında Gaz
Normalde barsaklarda 100-200 ml gaz vardır. -Günde 1 L gaz oluşturulur. -Bunun 50- 500 ml sini ortalama 13,6 kerede dışarı çıkarırız. -Sellüloz gibi karbonhidratlar sindirilemez ve gaz oluşturur. -Barsak gazları Hidrojen, karbodioksit, metan, yutulan nitrojen (% 99) ve eser gazlardan (% 1) oluşur. Hangi gazın daha fazla olacağı kişiden kişiye değişir. -FM' de abdominal timpani artmamıştır.
Nasal Rejurgitasyon
Oropharyngeal disfaji
Anoreksi Bulimia
Parmakla Kusar
Dispepsi Anamnez ve Ayrıcı Tanı
Peptik ülser hastalığında bile yaklaşık % 50 olgu asemptomatik olabilir. - Bulantı, kusma, geğirme, şişkinlik eşlik edebilir. - Safra taşı veya safra yolu hastalıkları dispepsi sebebi olabilir. - Heartburn ekarte edilmelidir. - Sadece anamnez ile PÜ ile NÜD ayrımı yapılamaz. Gece ağrısı PÜ düşündürür. Kanama, kilo kaybı, kusma NÜD de olmaz. - FM de genellikle sadece epigastrik ağrı vardır. Klapotaj (succussion splash) mide çıkış yolu obstrüksiyonunu gösterir.
Anoreksi Tedavi
Primer hastalığa yöneliktir.
Dispepsi Tanı ve Tedavi
Toplumda çok sık (% 10) görülür. -NSAİİ, Helikobakter pilori ekarte edilmelidir. -Genç ve alarm semptomları olmayan hastalara ampirik tedavi verilebilir. -Diğer hastalara baryum grafisi veya endoskopi yapılabilir.
Pirozis
Yanma
Faji
Yutma
Disfaji Tanım
Yutmada güçlük veya yemeklerin boğazda - retrosternal bölgede takılması hissidir.
Dispepsi Tanım
kronik (3 aydan uzun süreli), rekürren, sıklıkla yemeklerle ilişkili epigastrik ağrı, huzursuzluk veya dolgunluk hissidir.