ARALING PANLIPUAN 9 - 4TH QUARTER

Ito ay isang sektor ng ekonomiya na hindi direkta o kung minsan ay walang kontrol ang pamahalaan. Ito ay maaring legal o ilegal.

Impormal na sektor

SULIRANIN SA INDUSTRIYA Tayong mga Pilipino ay nakadepende o umaasa na lamang sa mga dayuhan at nawawala ang competitiveness ng mga Industriyang Pilipino

Import Dependency

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa pagdagsa ng mga Imported Agricultural Products na mas mura, ito ay mas tinatangkilik kaya nalulugi ang ating mga magsasaka.

Importation

Ano ang solusyon para sa suliranin sa Agrikultura?

Reporma sa Lupa

Ito ay utos mula sa hukuman na nagsasabing ang isinasagawang welga ay labag sa batas

Injunction

What does DAR do?

It undertakes land acquisition and distribution and land management studies.

refer to women who are engaged directly or indirectly in farming and/or fishing as their source of livelihood, whether paid or unpaid, regular or seasonal, or in food preparation, managing the household

Rural women

Ito ay ang pagtatayo ng iba't ibang gusali at estruktura tulad ng mga pabrika, opisina, pamilihan, tahanan at mga kalsada.

KONSTRUKSYON

SULIRANIN SA INDUSTRIYA Ito ay dahil hindi nabibigyan ng proteksyon ang mga lokal na negosyo sapagkat patuloy na pumapasok ang mga dayuhang kompanya

Kakulangan sa Proteksyon

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa mababa ang suporta sa mga makabagong kagamitan o teknolohiya

Kakulangan sa Teknolohiya

SULIRANIN SA INDUSTRIYA Ito ay dahil walang mapagkukunan na kita o puhunan ang mga Pilipino dahil limitado lamang ang mga materyales dito sa Pinas

Kawalan ng Sapat na Puhunan

may kapasidad na hihigit sa tatlong tonelada para sa mga gawaing pangkalakalan o pagnenegosyo. Sakop ng operasyon ay 15 kilometro sa labas ng nasasakupan ng pamahalaang bayan.

Komersyal

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa unti-unting nababawasan ang mga "arable lands" natin dahil ito ay tinatayuan ng mga subdivision at mga resorts.

Land Conversion

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa walang sariling lupa at umuupa lamang ang ating mga magsasaka na lalong nagpapaliit ng kanilang kita.

Land Ownership

PARAAN NG PAGSASAPRIBADO Ito'y isang dokumento na ibinibigay bilang garantiya na babayaran ng pamahalaan ang serbisyo ng isang pribadong korporasyon.

Voucher

Isinasaad ng teoryang ito na dapat may nakalaan na pondo para sa pagpapasahod ng mga manggagawa mula sa puhunan na ginagamit ng prodyuser.

Wage Fund Theory

Ay maramig anyo tulad ng sitdown strike, hunger strike, general strike, at sympathy strike. Isinasagawa ito sa iba't- ibang paraan ngunit may iisang hangarin na nais matamo, ang maiparating sa kinauukulan ang kanilang mga karaingan.

Welga

May Dalawang Uri ng Paghahayupan

Livestock at Poultry

Kapag ang welga ay nagaganap na, ang pangasiwaan ay isinasara ang kompanya upang puwersahin ang mga manggagawa na itigil na ang pagwewelga.

Lockout

Ang gawain ng manggagawa na mas ginagamit ang mental na kapasidad at kaisipan ay nabibilang sa white collar job.

MANGGAGAWANG MENTAL

Ay inuuri bilang unskilled, semi-skilled, at skilled. Ito ang tinatawag na blue collar job na tumutukoy sa gawain ng mga manggagawang mas higit na ginagamit ang kanilang lakas pisikal at inerhiya sa paglikha ng produkto at serbisyo.

MANGGAGAWANG PISIKAL

May dalawang klasipikasyon ng manggagawa

Manggagawang Pisikal at Manggagawang Mental

Ano ang dalawang Stock Exchange sa Pilipinas na pinagsama noon ni Pang. Fidel Ramos?

Manila Stock Exchange at Makati Stock Exchange

Ang teorya na nagpapaliwanag na ang sahod ng mga manggagawa ay katumbas ng halaga ng kanyang kotribusyon sa paggawa.

Marginal Productivity Theory

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa mataas na presyo ng mga pangangailangang agricultural tulad ng Fertelizers at Irigasyon, nahihirapan ang mga magsasaka na maparami at mapaunlad ang kanilang mga taniman.

Mataas na Gastusin

SOLUSYON SA SULIRANIN NGINDUSTRIYA AT SERBISYO Ito ay ang pagluluwag ng mga bangko sa pagpapautang sa mga Micro at Small Enterprises para sa dagdag kapital.

Micro-financing

nagaganap sa loob ng 15 kilometro sakop ng munisipyo at gumagamit ng bangka na may kapasidad na tatlong tonelada o mas mababa pa na hindi nangangailangan na gumamit ng mga fishing vessel

Municipal

Uri ng Pangingisda

Municipal, Komersyal, at Aquaculture

Pagbuo ng mga bagong korporasyon sa ilalim ng Pamahalaan, na ang pokus ay ang pagbibigay serbisyo o ang produksyon ng mga "Primary Needs" ng karamihan.

NASYONALISASYON

ay tinatawag din na money wage. Ito ay tumutukoy sa halaga ng tinanggap na kabayaran.

NOMINAL WAGE

Maaaring i-eksport ang mga sobrang produksyon na magdadala ng dolyar sa bansa.

Nagpapasok ng Dolyar sa Bansa

Uri ng Impormal na sektor

Namamasukan, Nagnenegosyo, at Illegal

Sa tulong ng nito ay mas mapapabilis ang Pambansang Industriyalisasyon.

Nasyonalisasyon

Pagtanggap ng mga manggagawa na hindi kasapi ng unyon upang hindi maantala ang prudoksiyon kahit na magsagawa ng welga ang mga kasapi ng unyon.

Open Shop

ito ay laging kaugnay ng manggagawa.

PAGGAWA

Ito ay ang direktang pagproproseso ng hilaw na materyal upang maging yaring produkto.

PAGMAMANUPAKTURA

Ito ay ang pangangalap ng mga mamahaling metal at mga di-metal mula sa kalikasan.

PAGMIMINA

Mahalaga itong pinagkukunan ng plywood, tabla, troso, at veneer.

Paggugubat

Nakatutulong sa pag-supply ng ating mga pangangailangan sa karne at iba pang pagkain sa pamamagitan ng pag-aalaga ng kalabaw, baka, kambing, baboy, manok at pato.

Paghahayupan

SULIRANIN SA INDUSTRIYA ito ay dahil sa Globalisasyon, mabilis na makapasok sa bansa ang mga dayuhang industriya na may competitive advantage dahil sa teknolohiya na mayroon sila na nagpapabilis ng paggawa ng produkto at nagpapamura dito.

Pagpasok ng mga Dayuhang Industriya

Ito'y ibinebenta ng pamahalaan ang mga korporasyon na binuo nito

Pagsasapribado o "Asset Privatization"

Kapag nagsisimula nang magpiket ang mga welgista, ang kompanya ay tumatanggap ng mga manggagawang hindi kasapi ng unyon.

Pagtanggap ng Scab

Ano ang pangunahing pananim ng bansang pilipinas?

Palay, Mais, Niyog, Tubo, Saging, pinya, kape, Mangga, Tabako at Abaka

Ito ay pagbaba ng demand na nauuwi sa pagbaba ng produksyon at pagbabawas ng manggagawa. Dito bumababa ang pamumuhunan

Panahon ng Kagipitan(Recession)

Ito ay may mataas na demand na nasasabayan ng mataas na produksyon. Mataas din ang sahod at presyo ng produkto at malawak ang industriya rito.

Panahon ng Kariwasaan(Expansion)

Malubhang paghina ng mga Negosyo na nauuwi sa pagsasara na nagpababa sa produksyon at sahod. Mas malawak na kawalan ng trabaho at tumataas ang presyo ng bilihin

Panahon ng Kasalatan(Depression)

Dahil dito, manunumbalik ang pagnenegosyo at dumadami ulit ang trabaho na magpapataas sa pagkonsumo.

Panahon ng Pagbawi(Recovery)

kinukonsidera na isa ang ating bansa sa isa sa pinakamalakaing tagatustos ng Isda sa buong daigdig.

Pangingisda

Ay isang paraan ng paghihikayat sa mga ibang manggagawa na lumahok sa welga at sa mga konsyumer para huwag tangkilikin ang naturang kumpanya.

Piket

Ang bansang ito ay Agrikultural at mayaman sa matabang lupa na maaaring taniman, ngunit nanatiling mabagal ang pag-unlad ng sektor na ito

Pilipinas

Malaking bahagi ng UTILITIES ang...

Power (Electricity Generation)

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa kakulangan ng Farm to Market Roads, mabilis na nabubulok ang mga produktong agricultural na ikinalulugi ng mga magsasaka. Kulang din ang mga post-harvest facilities na nagproproseso ng mga produktong agricultural.

Problema sa Imprastruktura

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa kawalan ng access sa pagpapautang, nahihirapan ang mga magsasaka na bumili ng mga makabagong traktora na maaaring magpaunlad ng kanilang taniman.

Problema sa Kapital

Ano ang smugling?

illegal imports of products

Dito rin kinukuha ng industriya ang mga hilaw na materyales upang gawing ibang produkto na magagamit natin.

RAW MATERIALS

ay tumutukoy sa halaga ng produkto at serbisyo na mabibili mula sa klitang tanggap.

REAL WAGE

Mga Paraan ng Pangasiwaan

•Blacklist •Yellow Dog Contract •Pagtanggap ng Scab •Espia •Open Shop •Lockout •Injuction

Mga Paraan ng Maggagawa

•Boykot •Piket •Welga •Sabotahe •Closed Shop

What is the Vision of DAR?

"A nation where there is equitable land ownership and empowered agrarian reform beneficiaries who are effectively managing their economic and social development for a better quality of life"

What is the Mission of DAR?

"To lead in the implementation of agrarian reform and sustainable rural development in the countryside through land tenure improvement and provision of integrated development services to landless farmers, farmworkers, and small landowner-cultivators, and the delivery of agrarian justice".

Kahalagahan ng Agrikultura

- FOOD SECURITY - RAW MATERIALS - Tagabili ng mga yaring Produkto - TRABAHO - Nagpapasok ng Dolyar sa Bansa

Ang paggamit ng teknolohiya ang makakaapekto sa pag-akyat ng Business Cycle.

INNOVATION THEORY

Ano ang mga epekto ng Impormal na sektor sa ekonomiya at industriya ng ating bansa?

- Nasasakripisyo ang mga Programa ng Pamahalaan. - Nakukumpromiso ang ekonomiya ng bansa. - Bumabagal ang Pag-unlad

Bakit may Impormal na sektor?

- Over-regulation at Under-regulation ng Pamahalaan - Talamak na kahirapan

Subsektor ng Agrikultura

- Paghahalaman (Farming) - Paghahayupan (Livestock) - Pangingisda (Fishing) - Paggugubat (Forestry)

Suliranin sa Pagsasapribado

- Pagkakaroon ng Bayad o Pagmahal ng Bayad sa dating libre o murang serbisyo ng pamahalaan - Pagiging Profit-Oriented kaysa sa Service-Oriented

PARAAN NG PAGSASAPRIBADO Ang may mga serbisyo ay ang pamahalaan na imbes gumawa ng panibagong korporasyon o programa, ay kinokontrata ang mga pribadong sektor upang gawin ito.

Contracting

Ano ang may pinakamalaking economic output sa pagmamanupaktura

Electronics

Noong 2019, nakapagtala ito ng Gross Output na Php 968,111,000,000.00 (2018 Constant Prices) o katumbas ng

-1.0% na paglaki mula sa 2018.

Noong 2019, nakapagtala ng Gross Ouput ang Sektor ng Agrikultura ng

0.3% na paglaki mula sa 2018.

Ang Stock ay nakasalalay sa lebel ng kita at produksyon ng kumpanya.

ACCELERATION PRINCIPLE

Ito'y agham, sining at gawain ng pagpoprodyus ng pagkain at hilaw na mga produkto, pagtatanim at pagaalaga ng hayop na tumutugon sa pangangailangan ng tao.

Agrikultura

Pag-aalaga at paglinang ng mga isda at iba pang uri nito mula sa iba't ibang uri ng tubig pangisdaan - fresh (tabang), brackish (maalat-alat) at marine (maalat). Ang aquaculture ang pinakamalaki ang naitala sa kabuuang produksiyon ng pangisdaan na umabot sa Php 92,289.9 bilyon

Aquaculture

Isang anyo ng pangungutang ng mga korporasyon o pamahalaan na kung saan gagawaran ang isang indibidwal ng sertipiko na maaari niyang singilin, kasama ang malaking interes sa petsa ng "Maturity"

BONDS

Dito ay bumibili ng murang stocks, at aantaying tumaas ang presyo nito saka ibebenta.

BUY AND SELL

Ito ang listahan ng mga manggagawa na lumahok sa welga.

Blacklist

Ang mga konsyumer ay pinakikiusapan ng mga manggagawa na huwag bilhin ang mga produkto ng kanilang kompanya.

Boykot

Agrarian Condition Law also known as CARP, is a Philippine state policy that ensures and promotes welfare of landless farmers and farm workers, as well as elevation of social justice and equity among rural areas.

CARP or Comprehensive Agrarian Reform Program of 1988

Dito ay nagtatagpo ang mga Korporasyon at ang Sambahayan upang magkamit ng dagdag kapital at pondo sa mas matagal na panahon, kapalit ang Securities.

Capital Market

SULIRANIN NG AGRIKULTURA: Ito ay dahil sa pagbabago ng klima, mas malalakas na bagyo, tagtuyot at pagbabaha ang nararanasan natin na nakakasira sa mga pananim.

Climate Change

Isang paraan ito ng mga manggagawa para gawing pabor sa unyon ang pinangasiwaan.

Closed Shop

Agrarian Condition Law It is responsible for the implementation of the Comprehensive Agrarian Reform Program(CARP) in the Philippines. The law focused on industrialization in the Philippines together with social justice.

Comprehensive Agrarian Reform Law: Philippines

bilang bahagi ng "owners" ng kumpanya, ang stockholders ay may karapatan din o bahagi sa kinita nito.

DIVIDENDS

Ang Stocks ng mga "Public Listed Companies" ay maaaring pagkakitaan sa dalawang paraan

DIVIDENDS at BUY AND SELL

It is the policy of the State to pursue the Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP). The welfare of the landless farmers and farmworkers will receive the highest consideration to promote social justice and to move the nation toward sound rural development and industrialization

Declaration of Principles and Policies

It is the lead implementing agency of the Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP). It undertakes land tenure improvement and development of program beneficiaries.

Department of Agrarian Reform or DAR

PARAAN NG PAGSASAPRIBADO Ito ay ang pagbabawas ng shares sa pag-aari ng korporasyon ang pamahalaan upang ipagbili ito at mailipat sa pribado.

Divestiture

SOLUSYON SA SULIRANIN NGINDUSTRIYA AT SERBISYO Ito ay ginagamitan ng teknolohiya at social media sapagkat malaking oportunidad ito para sa mga industriyang Pilipino

E-Commerce

Ito ang nagbibigay ng pag-aari ng korporasyon.

EQUITY

Ito ang mga tao na nagmamanman sa kilos at galaw ng mga manggagawang kasapi ng unyon.

Espiya

Sa Agrikultura nagmumula ang ating mga Pagkain, parehong Sariwa (Bigas, Gulay at Karne) o Na-proseso (Tinapay, Canned Goods).

FOOD SECURITY

refers to a natural person whose primary livelihood is cultivation of land or the production of agricultural crops, livestock and/or fisheries

Farmer

SOLUSYON SA SULIRANIN NGINDUSTRIYA AT SERBISYO Ito ay isang polisiya ng proteksyonismo at pagsuporta sa mga Industriyang Pilipino na ipinatupad noong panahon ni Pang. Garcia. Dito kinontrol ang pagdagsa ng dayuhang produkto sa bansa.

Filipino First Policy

Ang pagbabago sa Business Cycle ay dahil sa panlabas na kadahilanan tulad ng mga Kalamidad.

SUNSPOT THEORY

Ay isang lihim na paraan na ginagawa ng mga manggagawa na nakaaapekto sa produksiyon at kompanya.

Sabotahe

Who is the Present Secretary of DAR?

Secretary Virgilio de los Reyes

Ito ay ang kaparaanan ng mga pribadong kumpanya upang makalikom ng dagdag na Kapital.

Securities

Ang yunit ng "Stocks" upang mas matukoy ang ispesipikong pag-aari ng isang kumpanya.

Shares

Tanda ng pagmamay-ari ng isang korporasyon na pinapatunayan sa pamamagitan ng Stock Documents.

Stocks

Ito ang sahod na dapat ay naayon sa antas ng pangangailangan ng manggagawa.

Subsistence Theory

Ang sektor na ito ay labor-intensive na maaaring makagawa ng maraming trabaho para sa mga Pilipino.

TRABAHO

Ang sektor na ito ay nangangailangan din kumokonsumo ng mga produkto tulad ng Fertilizers at mga traktora.

Tagabili ng mga yaring Produkto

Sino ang naaapektuhan sa Impormal na Sektor?

Tayong mga Pilipino

What is the Mandate of DAR?

The Department of Agrarian Reform (DAR) leads the implementation of the Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) through land tenure improvement, agrarian justice, and coordinated delivery of essential support services to client-beneficiaries.

Ito ay ang sektor na lumilikha, nagproproseso at nagbebenta ng utilities tulad ng elektrisidad, tubig at gas.

UTILITIES

SULIRANIN SA INDUSTRIYA Ito ay ang mga proyektong hindi angkop at hindi napapakinabanganan ng Industriya. Dahil dito, nasasayang ang pera ng taong-bayan at hindi natutulungan ang mga industriya na umunlad.

White Elephant Projects

Ito ay isang kontrata na pinapapirmahan sa mga manggagawa bago tanggapin sa trabaho

Yellow Dog Contract

Alin sa mga sumusunod ang kahalagahan sa paggawa: a. Napapaandar at nagagamit ang mga makinarya at teknolohiya at tumutulong upang linangin ang mga hilaw na materyales. b. Nakakaapekto ito sa industriya lalo na sa mga kabuhayan ng Pilipino kung kayat nararapat na hindi itong bigyan pansin c. Kailangan ito sa ating pag-aaral para d. None of the Above

a. Napapaandar at nagagamit ang mga makinarya at teknolohiya at tumutulong upang linangin ang mga hilaw na materyales.

What does green represent in the logo of DAR? a. for fertility and productivity b. represents hope and a golden harvest c. It implies that economic growth and sound rural development can be achieved through agrarian reform. d. nothing

a. for fertility and productivity

Saang kadalasan ginagawa ang Nasyonalisasyon? a. Command or Centralized Economy b. Mixed Economy c. Patriarch Economy d. None of the Above

b. Mixed Economy

What does yellow represent in the logo of DAR? a. for fertility and productivity b. represents hope and a golden harvest c. It implies that economic growth and sound rural development can be achieved through agrarian reform. d. nothing

b. represents hope and a golden harvest

What do both green and yellow represent in the logo of DAR? a. for fertility and productivity b. represents hope and a golden harvest c. It implies that economic growth and sound rural development can be achieved through agrarian reform. d. nothing

c. It implies that economic growth and sound rural development can be achieved through agrarian reform.

Alin sa mga sumusunod ang benepisyo ng Nasyonalismo? a. Upang mas mapabuti ang produksyon at serbisyo kung ito ay pamamahalaanan. b. Magiging mitsa ito ng korapsyon at ang mabagal na serbisyo dulot ng burukrasya. c. Maaari nitong mapamura ang mga pangunahing bilihin at serbisyo sa pamamagitan ng Sabsidi. d. Pagkakaroon ng Bayad o Pagmahal ng Bayad sa dating libre o murang serbisyo ng pamahalaan, kaya ito ay hindi na maaaring maaccess ng mga mahihirap.

c. Maaari nitong mapamura ang mga pangunahing bilihin at serbisyo sa pamamagitan ng Sabsidi.

What is The Comprehensive Agrarian Reform Law: Objectives?

to successfully devise land reform in Philippines